• Katarzyna Ciszewska-Czarnecka – lekarz specjalista psychiatrii,
  • Agnieszka Piątek – psycholog kliniczny.

Katarzyna Ciszewska-Czarnecka: Coraz więcej osób zastanawia się, czy doświadczane przez nie trudności życiowe, konflikty, problemy w różnych sferach życia, nie są spowodowane przez objawy ADHD. Ostatnio w prasie i w mediach społecznościowych jest coraz więcej informacji na ten temat.

Agnieszka Piątek: Problem polega na tym, że po zapoznaniu się z tymi informacjami, większość osób może rozpoznać u siebie opisane tam objawy. Spróbujmy się przyjrzeć temu, czym jest ADHD, na co musimy zwrócić uwagę i czy w ogóle jest się czym martwić.

K.C-C.: ADHD jest to zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, przy czym w obrazie zaburzeń może dominować nadpobudliwość psychoruchowa albo zaburzenia uwagi lub też występują objawy z obu tych grup. Rozpoznanie ADHD stawia się najczęściej w dzieciństwie. Jest to zaburzenia neurorozwojowe i dlatego już w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym można zauważyć objawy, które utrudniają funkcjonowanie dziecka podczas zajęć przedszkolnych lub szkolnych, w trakcie nauki oraz zauważalne są także podczas aktywności w grupie rówieśniczej. Objawy, w miarę dojrzewania układu nerwowego mogą tracić na nasileniu, jednak często mogą się utrzymywać i być widoczne u starszej młodzieży i dorosłych – dotyczy to szczególnie zaburzeń uwagi. Co właściwie oznaczają zaburzenia uwagi?

A.P.: Uwaga jest mechanizmem redukcji nadmiaru docierających do nas informacji. Dzięki niej jesteśmy w stanie skupić się na wybranych informacjach, które docierających do nas z zewnątrz lub są treściami powstającymi w naszych umysłach i jednocześnie ignorować te, które nie są istotne. Na przykład podczas spotkania służbowego skupiamy się na tym, co mówi rozmówca „wyłączając się” ze słuchania rozmów innych osób, ignorując szum za oknami, obrazki na ścianach, bądź odczucie głodu. Staramy się kontrolować treści swoich myśli, być obecnymi tu i teraz, utrzymywać skupienie na bodźcu, który jest istotny, chociaż jednocześnie mamy świadomość obecności innych bodźców w otoczeniu.

Nie jest tak, że osoby z zaburzeniami uwagi nie potrafią skupić się na żadnym zadaniu. Zazwyczaj osoby takie są w stanie utrzymać uwagę przez dłuższy czas na tym, co jest dla nich wyjątkowo interesujące lub nowe. Osoby z ADHD wspaniale radzą sobie w zawodach, w których trzeba szybko podejmować decyzje, jest się narażonym na działanie wielu czynników na raz lub w krótkich odstępach czasu, trzeba szybko przekierowywać uwagę z jednej aktywności na drugą. Wiele osób z ADHD bardzo dobrze funkcjonuje społecznie i zawodowo. Gorzej, jeśli trafiają na zawody wymagające długotrwałego skupienia uwagi na jednej czynności. Innymi słowy nie są to osoby, które będą szczęśliwe jako na przykład księgowi.